سرویس های ابری | معرفی و بررسی انواع سرویس های رایانش ابری

در اینجا مایلم کاملترین مجموعه آموزش شبکه های کامپوتری که در سطح وب فارسی میتوان یافت را به شما معرفی کنم. این آموزش توسط فرادرس، بزرگترین مجموعه آموزشی کشور تهیه و منتشر شده است.

• مجموعه آموزش شبکه های کامپیوتری — کلیک کنید

مقدمه

دوستان عزیز، می‌دانید ایده بزرگ شرکت‌های همگانی برق، آب، گاز و تلفن تا به امروز چه بوده است؟ این‌که محاسبات پیچیده هزینه قابل پرداخت هرمشتری، به‌ازای الگوی مصرف را از داخل سیستم‌های فیزیکی به‌بسترهای اینترنت انتقال دهند و هر مشترک، در هر زمان از شبانه روز برحسب نیاز خود، به‌اطلاعات کارکرد شناسه اشتراکی خود دسترسی داشته باشد. محاسبات ابری، نه‌تنها در حوزه محاسبات همگانی، بلکه در حوزه‌های آکادمیک و صنعت نیز توجهات بسیاری را به‌خود جلب کرده است.

دوستان عزیز، آیا تابه‌حال به‌این نکته توجه کرده‌اید که اگر مرکز داده فیزیکی یک دانشگاه دچار حریق شده و از بین برود؛ چه‌بلایی بر سر اطلاعات اساتید و دانشجویان می‌آید؟ یا اصلاً تابه‌حال با خود فکر کرده‌اید که اگر زیرساخت‌های سخت افزاری یک کارخانه به‌سرقت برود؛ چه‌ضربه بزرگی به اقتصاد آن کارخانه وارد می‌گردد؟ سؤال دیگر این که اگر پرونده‌های مربوط به‌مریض‌های بدحال یک بیمارستان از بین برود؛ چه اتفاقی ممکن است برای سلامتی آن‌ها بیوفتد؟

دوستان، جالب است بدانید که علاوه برموارد ذکر شده بالا، بسیاری دیگر از خطرات وجود دارد که ممکن است بار مالی و حتی صدمات جبران ناپذیری را برای هر شرکت یا سازمان، به‌همراه داشته باشد. برای جلوگیری از این‌گونه خسارات جبران‌ناپذیر، امروزه محققان علوم کامپیوتر، سورس‌های نرم افزاری، داده‌ها و پردازش‌های مربوط به هر عملیات را در فضای اینترنت تعریف کرده و با استفاده از سرویس های ابری مبنتی بر اینترنت، در اختیار کاربران قرار می‌دهند.

تاریخچه سرویس های ابری

از اوایل ۱۹۵۰ میلادی و به‌دنبال آسیب پذیری غیرقابل انکار وسایل سخت افزاری، محققان علوم کامپیوتر، به‌فکر استارت زدن پایه‌های محاسبات ابری افتادند. چرا که دیگر از ابزار و وسایل فیزیکی و دردسرهای مربوط به‌آن‌ها، کاملاً خسته شده بودند. برای این منظور، استارت کار به‌این ترتیب بود که در ابتدا، چند دفتر رایانه‌ای برای انواع شرکت‌های تجاری امکان اجاره منابع و سخت افزارها را فراهم نمودند تا این‌که از اواخر سال ۱۹۵۰، تایم شیرینگ سی پی یو کلید خورده و مقدمات ایجاد نمونه اولیه اینترنت در سال ۱۹۶۰ فراهم گردید.

سیر تکامل سرویس های ابری از آنجایی شروع شد که اولین ماشین مجازی در سال ۱۹۷۰ساخته شد. در نتیجه، در سال ۱۹۹۷ برنامه نویسان سراسر دنیا با مفهوم Cloud Computing آشنا شده و اولین نرم‌افزار سازمانی با رایانش ابری توسط Salesforce در سال ۱۹۹۹ عرضه شد.

از دهه ۲۰۰۰ با ظهور نرم افزارهای سنگین، فضای ابری روز به‌روز با پیشرفت چشمگیری مواجه شده و سیر تکامل خود را به‌روز کرد. تاجایی که این پیشرفت، همچنان ادامه دارد. امروزه ارسال اطلاعات ۲۵ میلیارد دستگاه، به‌وسیله رایانش ابری امکان‌پذیر بوده و ۱۲.۳ میلیارد دلار از هزینه‌های مصرف انرژی، توسط سرویس های ابری کاهش یافته است.

چرا سرویس های ابری؟

دوستان و همراهان گرامی، نگران نباشید. اولین پرسشتان را در همین ابتدا پاسخ می‌دهم. اهمیت دسترسی مقرون به‌صرفه و قابل اعتماد به‌سخت افزار با کارایی بالا، منابع نرم افزاری و فاصله گرفتن از هزینه‌های تعمیر و نگهداری، نگرانی‌های امنیتی و غیره باعث شده است که تعداد زیادی از شرکت‌ها و سازمان‌های به‌نام و موفق، مخصوصاً در حوزه فناوری اطلاعات، شروع کنند به‌استارت انتقال زیرساخت‌های نرم افزاری به‌داخل محیط‌های محاسبات ابری.

از آنجایی که امنیت در مبحث رایانش ابری بسیار مهم است، بنابراین می‌خواهیم یک آموزش درمورد امنیت اطلاعات به شما عزیزان معرفی کنیم. فرادرس یکی از بزرگترین مجموعه‌های آموزشی است که مجموعه آموزش های بسیاری در زمینه های گوناگون از جمله مباحث مربتط با شبکه،‌ اینترنت، رایانش ابری و… تهیه و تولید کرده است. برای مشاهده آموزش مبانی رایانش امن فرادرس میتوانید روی لینک زیر کلیک کنید:

• آموزش مبانی رایانش امن – امنیت اطلاعات — کلیک کنید

کمپانی های ارائه دهنده سرویس های ابری

امروزه با توجه به استقبال انواع شرکت‌ها و گسترش تقاضای سرویس های ابری، کمپانی‌های متعددی ازجمله: گوگل، آمازون، IBM، مایکروسافت و غیره، سرویس‌های زیرساختاری و سرویس‌های بستر برای توسعه کاربردهای ابری ارائه نموده و در سطح گسترده، اقدام به توزیع سرویس‌های نرم افزاری برای متقاضیان کرده‌اند.

محاسبات ابری چیست؟

اصطلاح محاسبات ابری، به‌مفهومی چتری برای توصیف گروهی از سرویس‌های محاسباتی پیچیده اطلاق می‌شود که این سرویس‌ها برحسب تقاضای کاربر، ارائه شده و در طی آن‌ها، فناوری‌هایی مثل گرید، محاسبات خوشه‌ای و غیره، همگی با هدف ایجاد دسترسی به‌توان محاسباتی بالا به‌صورت کاملاً مجازی طراحی گردیده‌اند.

مزایای سرویس های ابری

دوستان و همراهان گرامی، اگر از مزایای استفاده از سرویس های ابری آگاه شوید؛ بدون شک، شما هم یکی از طرفداران آن خواهید شد و این روش را به‌مدیران مجموعه خود پیشنهاد خواهید داد. در ادامه، به‌طور خلاصه لیستی از مزایای سرویس های ابری آورده شده است.

۱- سلف سرویس بودن یا عرضه بر حسب تقاضا

بله! تعجب نکنید اصطلاحی مناسب‌تر از سلف سرویس بودن برای سرویس های ابری نیافتم. به این معنی که کاربر می‌تواند در هر زمان، یک یا چند سرویس را درخواست کرده و هزینه آن را به شیوه پرداخت به‌ازای مصرف پرداخت کند. قدیمی‌ها به این کار می‌گویند: هرچقدر پول بدی؛ همان قدر آش می‌خوری. این عملیات، بدون نیاز به‌عوامل انسانی و از طریق یک پانل کنترل برخط، انجام می‌گیرد.

۲- دسترسی شبکه ای گسترده

منابع محاسباتی و سرویس‌های متنوع ارائه شده توسط عرضه کنندگان، می‌تواند بر روی شبکه سراسری اینترنت، توسط کاربران و از طریق انواع کامپیوتر، گوشی‌های تلفن همراه، لپ تاپ، تبلت و غیره مورد دسترسی قرار گیرند.

۳- قابلیت ارتجاعی سریع

قابلیت ارتجاعی یا مقیاس پذیری در سیستم‌های توزیعی به‌این معنا است که هر کاربر می‌تواند؛ سرویس‌ها و منابع مختلفی را در زمان نیازخود، از شبکه تقاضا کند و سیستم هم در مقابل وظیفه دارد؛ پنهان از دید کاربران، در راستای تأمین منافع، گسترده شود.

۴- ادغام کردن منابع

فراهم کردن مجموعه‌ای از منابع که رفتار یک منبع مخلوط را شبیه سازی می‌کند؛ ادغام منابع نامیده می‌شود. سیستم ابر، همواره قادر به‌نظارت، کنترل و گزارش اتوماتیک مصرف یک مشتری از منابع خواهد بود.

مدل سرویس های ابری

یک سرویس، مکانیزمی را شامل می‌شود که قابلیت ارائه یک یا چند وظیفه را به‌طور هم‌زمان داشته باشد. استفاده از هر سرویس با توجه به مقررات و فیلترهای اعمال شده ارائه دهندگان و از طریق یک واسط، امکان‌پذیر خواهد بود.

مدل‌های استقرار محاسبات در دو گروه ابرهای عمومی، ابرهای خصوصی یا Private Cloud تقسیم بندی می‌شوند. همان طور که از نامشان پیدا است؛ ابرهای عمومی برای استفاده عموم کاربران و استفاده کنندگان ساخته شده‌اند؛ درحالی که ابرهای خصوصی، تنها به یک شرکت یا سازمان تعلق دارند.

انواع سرویس های رایانش ابری

همراهان عزیز، باید به‌عرض‌تان برسانم که انواع سیستم‌هایی که توسط یک سیستم رایانش ابری قابل ارائه هستند؛ عبارتند از: SaaSها یا نرم افزارهای سرویس‌گونه و PaaSها یا بسترهای سرویس‌گونه و IaaSها یا زیرساختارهای سرویس گونه. در ادامه، به توضیح هر کدام از انواع سرویس‌های رایانش ابری خواهیم پرداخت.

۱- SaaSها یا نرم افزارهای سرویس گونه

در طی این فرآیند، نرم افزار یا پلتفرم به‌صورت یک سرویس و بر روی اینترنت به صورت ” عرضه و تقاضا” در اختیار مشتری قرار می‌گیرد و هر کاربر یا اصطلاحاً مشتری، برای استفاده از این نوع سرویس، هزینه‌ای را برحسب زمان مصرف و نیاز خود پرداخت می‌کند تا به‌نرم افزار موردنظر خود دسترسی پیدا کنند. فراهم کنندگان ابر، بر روی سیستم خود یک نرم افزار نصب کرده و کاربران توسط مشتریان یا کاربران خود به‌آن نرم افزار، دسترسی پیدا می‌کنند. بازی‌های آنلاین و ایمیل‌ها نمونه‌هایی از SaaSها هستند.

۲- PaaSها یا بسترهای سرویس گونه

بسترهای محاسباتی، پشته‌های راهکار مشتری، ابزارهای توسعه نرم افزار تحت محیط ابر و غیره، همگی PaaSهایی هستند که به‌صورت سرویس ارائه شده و نه‌تنها پیچیدگی‌های محاسباتی را به‌حداقل رسانده؛ بلکه کاربران را از هرگونه خطای محاسباتی محفوظ نگه می‌دارند.

اگر بخواهم واضح‌تر توضیح دهم باید بگویم که PaaSها یک محیط پیشرفت برای توسعه دهندگان خود فراهم می‌کند. برای مثال، یک سرور وب، یک پایگاه داده، یک سیستم عامل، محیط اجرای زبان برنامه نویسی و این دست بسترها در گروه PaaSها قرار می‌گیرند. معروف‌ترین PaaS موجود، مایکروسافت لاجورد و موتور اجرای برنامه گوگل هستند.

۳- IaaSها یا زیرساختارهای سرویس گونه

زیرساخت‌های محاسباتی شامل پردازنده، پهنای باند شبکه و ابزارهای ذخیره سازی که به‌صورت مجازی و در قالب سرویس ارائه می‌گردند؛ همان IaaSها هستند که درواقع پایه‌های فضای محاسبات ابری را فراهم می‌آورند. برای مثال، منابع آنلاین مانند ماشین‌های مجازی و حافظه برای مشتریان در گروه IaaSها قرار دارند.

• آموزش مدیریت فایل ها و اسناد در فضای ذخیره سازی ابری — کلیک کنید

امنیت سرویس های ابری چگونه تأمین می‌شود؟

دوستان عزیز، هر زمان که‌بنده از مزایای رایانش ابری صحبت می‌کنم؛ حداقل یکی از دانشجویان این سؤال را می‌پرسد که تکلیف امنیت و محرمانگی اطلاعات کاربران در فضای سایبری چیست؟ معمولاً بیشتر دانشجویان تصورشان این است که‌ امنیت سیستم‌های فیزیکی خیلی بیشتر از سیستم‌های ابری خواهد بود. باید بگویم که‌ این تصور، کاملاً اشتباه است.

بخش محاسبات ابری یا PaaS به‌وسیله برقرای قوانین احراز هویت، فیلترسازی ترافیک اینترنتی و تعیین سیاست‌های دسترسی به ترافیک داده‌ای موجود با زیرساخت‌ها یا IaaS همکاری می‌کند تا به‌کمک یکدیگر، از حریم خصوصی کاربران و شرکت‌ها در فضای ابری صیانت کنند.

پروژه های پیاده سازی شده سرویس های ابری

برای درک بهتر آنچه که گفته شد و برای پی بردن به‌اهمیت موضوع، تصمیم گرفتیم چند نمونه از پروژه‌های مهم پیاده‌سازی شده در سراسر دنیا را مورد بررسی قرار دهیم. احتمالاً مطالعه این بخش از مقاله، علاقه شما در مورد سرویس های ابری را دو چندان کند. پس تا انتها، همراه ما باشید.

۱- ابری سازی اطلاعات کارمندان GSA

همان طور که می‌دانید GSA یک شرکت دولتی است که در زمینه کمک به‌اداره فدرال‌های آمریکا فعالیت می‌کند. این شرکت به‌دنبال افزایش افزایش تعاملات ایمیل خود، در سال ۲۰۱۱ اقدام به‌انتقال حساب‌های ایمیل ۱۷۰۰۰ نفر از پرسنل خود به‌فضایی ابری پلتفرم گوگل که Google Apps نامیده می‌شد؛ کرده و سطح پشتیبانی خود را گسترش داد.

۲- ابری سازی اطلاعات مجرمان FBI

احتمالاً تا به‌امروز به‌حد کافی درمورد سری بودن اطلاعات FBI شنیده‌اید. زمانی که سازمان FBI اطلاعات محرمانه خود را به سرورهای مایکروسافت اژور سپرد؛ تمام ایهام درمورد امنیت رایانش ابری برطرف شد. این عملیات در سال ۲۰۱۳ انجام گردید و تا به‌امنیت کامل اطلاعات این سازمان تأمین گردیده است.

۳- ابری سازی اطلاعات کارمندان سازمان سیا

در سال ۲۰۱۳ قراردادی ۱۰ ساله، بین شرکت آمازون و سازمان سیا منعقد شد؛ طی این قرارداد سازمان سیا از آمازون، یک فضای ابری خصوصی اجاره کرده و هزینه‌ای به ارزش ۶۰۰ میلیون دلار درقبال این ابرخصوصی پرداخت نموده است.

در این قرارداد، CIA علاوه بر تأمین امنیت اطلاعات خود، از آمازون خواسته بود تا افزایش سرعت پردازش اطلاعات و یافتن افراد با استفاده از هوش مصنوعی را تضمین کند. باتوجه به‌این‌که قرارداد بین این دو شرکت تا به‌امروز برقرار بوده و خبرهایی از احتمال تمدید آن به‌چشم می‌خورد؛ می‌توان از سرعت پردازش اطلاعات در سرویس های ابری هم اطمینان حاصل کرد.

۴- ابری سازی محصولات حسابداری شرکت فینتو

فیتو یک شرکت ایرانی است که در زمینه ابری سازی اطلاعات ایرانی بسیار موفق عمل کرده و شرکت‌هایی که از محصولات این شرکت استفاده می‌کنند؛ بدون نیاز به حضور حسابدار در شرکت، در هر زمان، مکان و بدون نیاز به سیستم خاصی، امورات مربوط به حساب و کتاب مالی شرکتشان را رفع و رجوع کنند.

ارائه دهندگان سرویس های ابری ایرانی

احتمالاً برایتان این سؤال پیش آمده باشد که آیا در ایران، ارائه دهنده سرویس ابری وجود دارد؟ در پاسخ به‌این سؤال، باید به عرضتان برسانم که بله! از جمله معروف‌ترین شرکت‌های ارائه دهنده سرویس ابری داخلی می‌توان به‌شرکت‌های ابر آروان، پارس پک، فاوا مجد و غیره اشاره کرد. به‌نظر بنده استفاده از سرویس‌های ایرانی علاوه بر کمک به‌چرخه اقتصادی کشور، باعث رشد تکنولوژی‌های داخلی و کمک به‌کاهش هزینه‌های آن شرکت می‌شود.

یک نکته مهم هم در رابطه با انتخاب سرویس دهنده ایرانی یا خارجی وجود دارد و آن هم این است که با توجه به سیاست‌های اخیر کشورها، هرلحظه امکان تحریم شدن ایرانی‌ها توسط یک شرکت خارجی وجود دارد و در زمان تحریم اولین اتفاقی که می‌افتد؛ این است که اطلاعات موجود مسدود شده و در کمال ناباوری از بین می‌روند. بنابراین، بنده استفاده از سرویس‌های ایرانی را به‌شما عزیزان توصیه می‌کنم. اگر می‌خواهید با مبحث رایانش مه که مرتبط با سرویس های ابری است آشنا شوید، پیشنهاد می‌کنیم به آموزش زیر از فرادرس مراجعه کنید:

• آموزش آشنایی با رایانش مه یا محاسبات مه Fog Computing — کلیک کنید

کلام آخر در رابطه با سرویس های ابری

دوستان و همراهان عزیز، خسته نباشید! از این‌که تا انتهای این مقاله با همراه بودید؛ بسیار خوشحالیم. ما در این پست آموزشی سعی کردیم؛ تمام اطلاعات مربوط به سرویس های ابری را در اختیارتان بگذاریم. با این‌که بنیان سرویس های ابری، از کشورهای اروپایی پایه گذاری شد؛ ولی باید به‌اطلاع‌تان برسانم که ایرانی‌ها هم در این زمینه بسیار موفق عمل کرده و همواره شاهد پیشرفت آن‌ها در این زمینه بوده‌ایم.

اگر شما هم به‌این شاخه از علوم کامپیوتر علاقه دارید؛ توصیه می‌کنم راه محققان ایرانی را پیش گرفته و شروع کنید به‌آموزش مبحث رایانش ابری! از این‌که نظرات و پیشنهادات خود را با ما در میان می‌گذارید؛ از شما متشکریم. موفق و پیروز باشید.