مقدمه
در زمانهای گذشته انسانها از روشهای مختلفی برای نگهداری اطلاعات استفاده میکردند. از نوشتن اطلاعات روی سنگ گرفته تا حکاکی روی ورقههای طلا یا مس. با پیشرفت علم و تکنولوژی و با افزایش جمعیت و افزایش اطلاعات علمی در سطح جهان، روشهای قدیمی ثبت اطلاعات با این حجم از دادهها کافی نبود و نیاز به روشهای جدید برای ثبت و نگهداری اطلاعات احساس میشد.
در دنیای امروز اطلاعات هر شرکت یا سازمان مهمترین رکن میباشد. برای جمعآوری و ذخیره و نگهداری آن اطلاعات از نرمافزارهایی استفاده میکنند. از نرمافزارهایی که در این مورد به بازار آمدهاند میتوان به Sql Server، Acsess، Oracle و غیره اشاره کرد. در این پست میخواهیم به توضیح و معرفی دوره آموزشی Sql Server 2016 که نرمافزاری قدرتمند است، بپردازیم.
برای یادگیری زبان Sql روشهای سنتی به شما کمک نخواهد کرد و باید با آموزشهای مفهومی و پروژه محور جلو بروید تا بتوانید یک دیتابیس ایجاد کنید و آن را مدیریت کنید.
Sql مخفف Structured Query Language هست که معنی آن زبان پرس و جوی ساختار یافته است. با استفاده از Sql میتوان دادهها را تغییر یا افزایش و کاهش داد. دادهها میتوانند یک عکس یا یک فایل باشند اما پایگاه داده به مجموعه منظم از دادهها میگویند. Sql برای کار کردن با پایگاه دادهها یک زبان محبوب به شمار میرود.
بیشتر برنامهنویسان برای ارتباط با پایگاه داده لازم است به یادگیری زبان Sql بپردازند. افرادی هم که به طراحی سایت علاقمند هستند بهتر است این زبان را یاد بگیرند.
Sql Server چیست؟
قبل از معرفی دوره آموزشی Sql Server 2016 بهتر است بدانید SQL Server چیست؟ Microsoft SQL Server یک سیستم مدیریت پایگاه داده است که مایکروسافت آن را توسعه داده است. Sql Server یک نرم افزار قدرتمند است که روی سیستمهای مختلف مثل لپتاپ یا حتی روی شبکهای از سرورهای ابری پرقدرت اجرا میشود.
با توجه به گفته مایکروسافت Sql Server یکی از محبوبترین پایگاه دادهها در جهان است. از سال ۱۹۸۹ که Sql Server 1.0 انتشار یافت به یک پلتفرم اطلاعات سازمانی تبدیل شد. Sql Server 2016 ابزارهای هوش تجاری داخلی و همچنین ابزارهای تحلیل و گزارش را شامل میشود. از دیگر ابزارهای مدیریت پایگاه داده میتوان به ایجاد پایگاه داده، پشتیبان گیری، امنیت و غیره اشاره کرد.
برای ورود به دنیای Sql Server لازم است مفاهیم، اصطلاحات و بطور کلی تئوریهای مرسوم در پایگاه داده را بدانید. با تحقیقاتی که انجام دادهایم بهترین منبع برای این بخش از آموزش شما دوره آموزش پایگاه داده است. این دوره را در ۷ جلسه بطور کامل یاد بگیرید.
ابزار های مدیریت Sql Server 2016
Sql Server شامل تعدادی ابزار برای کمک به مدیریت در پایگاه داده است. از کارهای رایج در مدیریت پایگاه داده و برنامه نویسی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ایجاد و نگهداری پایگاههای داده
- ایجاد و نگهداری جداول
- ایجاد و نگهداری سایر اشیاء پایگاه داده مانند رویههای ذخیره شده، نماها
- ایجاد و نگهداری و پشتیبان گیری از دادهها (به عنوان مثال، ایجاد یک کپی از پایگاه داده)
موارد گفته شده از وظایف و کارهایی هست که یک مدیر پایگاه داده (DBA) به آن نیاز دارد. Sql Server ابزاری را برای انجام این وظایف فراهم میکند.
سیستم پایگاه داده Client/Server در Sql Server 2016
Sql Server یک سرویس کلاینت سرور DBMS است. سیستمهای کلاینت سرور به گونهای طراحی شدهاند که روی یک سرور مرکزی اجرا بشوند تا کاربران بتوانند همزمان از سراسر یک شبکه به دادهها دسترسی داشته باشند. کاربران میتوانند از طریق یک برنامه کاربردی به پایگاه داده دسترسی داشته باشند. برای مثال میتوان به شرکت مبتنی بر وب CRM اشاره کرد که کارمندان در شهرهای مختلف استفاده میکنند و همه دادهها را از طریق مرورگر خود میخوانند و میتوانند بهروز کنند.
CRM را میتوان با استفاده از ColdFusion، HTML و یا JavaScript ساخت. این پایگاه داده است که دادهها را ذخیره و در دسترس قرار میدهد. با این حال، Sql Server ویژگیهایی دارد که به برنامه کمک میکند تا عملکرد بهتری در برنامه هایشان داشته باشد.
مقایسه ویژگی های Sql Server نسبت به Sql Server 2016
قبل از معرفی دوره آموزشی Sql Server 2016 بهتر است به مقایسه یک مورد از آن در نسخههای مختلف اشاره کنیم:
توسعه Sql Server 2016
Sql Server 2016 دارای ویژگیهای بیشتری نسبت به نسخه قبلی Sql Server 2014 است. به صورت خلاصه آپدیت و پیشرفتهای Sql Server 2016 نسبت به ۲۰۱۴ عبارت است از:
- امنیت بهتر ( به علت رمزگذاری، امنیت سطح ردیف، پویش داده پویا)
- در دسترس بودن بهتر (فضای ذخیره سازی مستقیم، cloud witness)
- موتور پایگاه داده توسعه یافته ( پیشرفت temp DB، تجزیه و تحلیل بیشتر، Qoery Store، پیشرفتهای جدولی، ادغام R)
- بهبودهای مختلف در گزارشها (جستجو، نام تجاری سفارشی، بهینه سازی برای مرورگرهای مدرن و موبایل)
نسخه های Sql Server 2016
Sql Server در پنج نسخه ارائه میشود:
- Enterprise
- standard
- Developer
- Web
- Express
نصب Sql Server 2016
در معرفی دوره آموزشی Sql Server 2016 به بخش نصب Sql Server 2016 میرسیم. Sql Server 2016 را میتوان با استفاده از Sql Server Installation Wizard نصب کرد که به شما این امکان را میدهد که که تمام اجزای Sql Server را به صورت یکجا نصب کنید. اگر نسخه Sql Server 2016 را ندارید میتوانید از وب سایت مایکروسافت فایلهای نصب را دانلود کرده و روی سیستم خود نصب کنید. نسخه Express و Developer را میتوانید از سایت مایکروسافت به صورت رایگان دانلود کنید.
نمونههای این آموزش از نسخه رایگان Developer انجام شده است. اگر قبلا عضو ویژوال استودیو Dev Essentials نشدهاید، میتوانید ابتدا عضو آنجا شوید سپس Developer را بهصورت رایگان دانلود کنید. اگر نمیخواهید عضو شوید، میتوانید نسخه رایگان Sql Server 2016 Express را بدون نیاز به عضویت دانلود کنید. در این مقاله از مراحل مورد نیاز برای دانلود و نصب Sql Server 2016 یک نمای کلی نشان داده شده است.
برای دانلود رایگان میتوانید نسخه Express یا Developer را دانلود کنید.
بعد از این مرحله مرکز نصب سرور Sql باز خواهد شد. با انتخاب Installation در منوی سمت چپ، در اولین گزینه New Sql Server نصب مستقل کلیک کنید. اگر خواستید ویژگیهایی را به نصب موجود اضافه کنید، تا فرآیند نصب برنامه شروع شود.
بعد از اینکه مراحل نصب تمام شد صفحهای نشان داده میشود که مراحل با موفقیت انجام شده است. پس از نصب Sql Server 2016 می توانید دوره آموزشی مقدماتی آن را تهیه و مطالعه کنید.
ایجاد پایگاه داده توسط کد در Sql Server 2016
Sql Server Transact نسخه توسعه یافته Sql استاندارد است به همین خاطر میتوانید با اجرای کد Sql زیر یک پایگاه داده ایجاد کنید.
USE master; GO CREATE DATABASE Music; GO
برای انجام این کار شما میتوانید با کلیک بر روی new query در نوار ابزار یک query جدید باز کنید و عبارت SQL CREATE DATABASE را اجرا نمایید. همانطور که هنگام ایجاد پایگاه داده میتوانستید ویژگیهای خاصی را از طریق رابط کاربری گرافیکی مشخص کنید، در اینجا نیز میتوانید با درج کد هنگام ایجاد پایگاه داده همان ویژگیها را اختصاص بدهید. مثالی برای تعیین تنظیمات برای دادهها و فایلهای گزارش نشان میدهیم تا بیشتر متوجه شوید:
USE master ; GO CREATE DATABASE Music ON ( NAME = Music_dat, FILENAME = 'C:\Program Files\Microsoft SQL Server\MSSQL13.MSSQLSERVER\MSSQL\DATA\Music.mdf', SIZE = 10, MAXSIZE = 50, FILEGROWTH = 5 ) LOG ON ( NAME = Music_log, FILENAME = 'C:\Program Files\Microsoft SQL Server\MSSQL13.MSSQLSERVER\MSSQL\DATA\Music_log.ldf', SIZE = 5MB, MAXSIZE = 25MB, FILEGROWTH = 5MB ) ; GO
پایگاه داده سیستم در Sql Server 2016
وقتی که شما یک پایگاه داده جدید ایجاد میکنید، براساس پایگاه داده یک مدل ایجاد میشود. این پایگاه داده الگوی هر پایگاه داده جدیدی را که ایجاد کنید ارائه میدهد. زمانیکه Sql Server نصب میشود پنج پایگاه داده سیستمی ایجاد میشود که در ادامه معرفی دوره آموزشی Sql Server 2016 به توضیحات آن میپردازیم.
- Master: پایگاه داده master اطلاعات سیستم مثل حسابهای کاربری، تنظیمات پیکربندی، را در سایر پایگاه دادهها ذخیره میکند.
- Model: دومین مورد از پایگاه داده سیستمی model است که به عنوان یک الگو برای سایر پایگاه دادهها که ایجاد شدهاند، استفاده میشود. اگر تغییری در این پایگاه داده ایجاد شود، در هر پایگاه داده جدیدی که ایجاد میشود این تغییرات نیز اعمال خواهد شد.
- Msdb: پایگاه داده msdb توسط SQL Server Agent برای کارهای برنامهریزی شده و پیکربندی هشدارها استفاده میشود
- Resource: پایگاه داده resource یک پایگاه داده خواندنی و پنهان است که شامل اشیاء سیستمی است که توسط sql server گنجانده شده است. اشیاء سیستم به طور فیزیکی در پایگاه داده منابع باقی میمانند، اما resource به طور منطقی در طرح سیستم هر پایگاه داده میتوانند ظاهر شوند.
- Tempdb: این پایگاه داده همهی جدولهای موقت، رویههای ذخیره شده موقت و سایر نیازهای ذخیره سازی موقت که توسط Sql Server تولید شده است را در خود نگه میدارد.
به این نکته توجه کنید که شما چهار پایگاه داده را در زیر تصویر System Databases میتوانید ببینید، زیرا پایگاه داده Resource مخفی است (هر چند میتوان به صورت برنامهای به آن دسترسی یافت).
ایجاد جدول با کد Sql در Sql Server 2016
در Sql Server شما میتوانید با اجرای یک کد Sql با دستور CREATE TABLE جدول ایجاد کنید. پس از اینکه شما جدول را از طریق رابط گرافیکی SSMS ایجاد کردید، میتوانید یک یا دو جدول را با استفاده از کد Sql ایجاد کنید. برای ایجاد جدول با استفاده از Sql از دستور گفته شده استفاده کنید و نام ستونها و انواع دادههای آنها و هر ویژگی دیگری را ارائه دهید. یک query window جدید طبق شکل زیر باز کنید
با کلیک کردن بر روی new query در نوار ابزار، یک پنجره پرس و جو جدید باز میشود.
اجرای کد Sql در Sql Server 2016
کد sql زیر را با نوشتن در پنجره query و سپس با کلیک بر روی دکمه Execute در نوار ابزار آن را اجرا کنید. کد Sql به صورت زیر است:
CREATE TABLE Genres ( GenreId int IDENTITY(1,1) NOT NULL PRIMARY KEY, Genre nvarchar(50) NOT NULL );
میتوانید با استفاده از Sql به بررسی جدول ایجاد شده بپردازید.
SELECT * FROM sys.tables;
کد بالا را اجرا کنید. این کد برای بازگرداندن لیستی از تمام جدولهای ایجاد شده در پایگاه داده استفاده میشود. همچنین میتوانید با کلیک راست روی گره table و انتخاب refresh مانند وقتی که جدول قبلی را ایجاد کردهاید Object Explorer را بهروز رسانی کنید.
دستور CREATE TABLE گزینههای اضافی را میپذیرد که شما میتوانید ویژگی های دقیق جدول را با استفاده از دستور مشخص کنید. در این آموزش میتوان به جزئیات بیشتری نیز پرداخت که شامل رمزگذاری، تکرار، فهرستها و موارد دیگر میشود.
ایجاد Relationship در Sql Server 2016
در ادامه معرفی دوره آموزشی Sql Server 2016 به ایجاد relationship میپردازیم. شما میتوانید با استفاده از GUI یا SQL یک relationship بین جدولها ایجاد کنید. در اینجا به هر دو روش اشاره میکنیم.
در طراحی پایگاه داده رابطهای، یک relationship جایی است که دو یا چند جدول به هم مرتبط میشوند زیرا جدولها حاوی دادههای مرتبط هستند. این ویژگی به کاربران امکان میدهد تا بتوانند queryها را برای دادههای مرتبط در چندین جدول اجرا کنند. در این مطلب ما این relationshipها را ایجاد میکنیم.
ایجاد یک Relationship با استفاده از Sql
یک پنجره query جدید در SSMS باز کنید و کد زیر را وارد کنید:
CREATE TABLE Albums ( AlbumId int IDENTITY(1,1) NOT NULL PRIMARY KEY, AlbumName nvarchar(255) NOT NULL, ReleaseDate date NOT NULL, ArtistId int NOT NULL, GenreId int NOT NULL CONSTRAINT FK_Albums_Artists FOREIGN KEY (ArtistId) REFERENCES dbo.Artists (ArtistId) ON DELETE NO ACTION ON UPDATE NO ACTION );
قسمت اول کد جدول را ایجاد میکند. قسمت آخر کد Relationship را تعریف میکند. این قسمت:
CONSTRAINT FK_Albums_Artists FOREIGN KEY (ArtistId) REFERENCES dbo.Artists (ArtistId) ON DELETE NO ACTION ON UPDATE NO ACTION
دو خط اول کد Relationship را ایجاد میکند. این دو خط یک محدودیت کلید خارجی بین ستون Albums.ArtistId و ستون Artists.ArtistId ایجاد میکند. دو خط آخر کد مشخص میکند که اگر کاربر سعی کند یک رکورد Parent را که توسط یک رکورد در Child table به آن ارجاع میشود، حذف یا بهروز کند، Sql Server چه کاری را انجام میدهد.
در این مورد، NO ACTION به این معنی است که حذف/بهروزرسانی انجام نمیشود و کاربر فقط یک error دریافت میکند.
اگر خواستید Parent و Child را به یکباره حذف کنید، میتوانید با استفاده از ON DELETE CASCADE آن را تغییر دهید (یعنی حذف از Parent به Child آبشاری میشود). در مورد بهروزرسانیها نیز با همین منطق یعنی استفاده از ON UPDATE CASADE میتوانید تغییر دهید یا حذف کنید.
مقدار پیشفرض NO ACTION است. پس میتوانستیم بدون اینکه دو خط آخر کد را وارد کنیم، اینکار را انجام دهیم اما دو خط آخر را مینویسیم چون عامل مهمی در ایجاد محدودیتهای کلیدی خارجی است که باید توجه کنید.
ایجاد یک Relationship با استفاده از GUI
در ادامه معرفی دوره آموزشی Sql Server 2016 به ایجاد یک Relationship دیگر از طریق رابط کاربری گرافیکی Sql Server Mangement Studio میرسیم. گنجاندن این مورد در کد بالا آسانتر بود، اما خواستیم هر دو روش را نشان دهیم.
در روی جدول فرزند، آلبومی که تازه ایجاد شده است کلیک راست کرده و از منوی Design را انتخاب کنید. اگر نتوانستید جدول جدیدی را که ایجاد کردید را در مرورگر Object مشاهده کنید، باید مرورگر Object را بهروزرسانی کنید. میتوانید روی گره Tables کلیک راست کنید و Refresh را انتخاب بکنید. Table Designer > Relationships… را از منو انتخاب کنید.
dialog Relationship کلید خارجی روابط موجود در جدول را نشان میدهد. میتوانید رابطهای را قبل از ایجاد جدول، ایجاد کردید را ببینید. برای افزودن یک Relationship دیگر روی گزینه Add کلیک کنید.
یک Relationship جدید با نام FK_Albums_Albums در لیست Selected Relationship ظاهر میشود. بعد از اینکه Relationship جدید را انتخاب کردید، روی Tables And Columns Specification در قسمت سمت راست کلیک کنید. یک شکل در سمت راست نشان داده میشود. روی قسمت مشخص شده کلیک کنید تا کادر محاوره ای Tables and Columns اجرا شود.
در این مرحله جدول کلید اصلی را در سمت چپ و جدول کلید خارجی را در سمت راست انتخاب میکنید. در جدول کلید اصلی، Genres را به عنوان جدول و GenreId را به عنوان ستون انتخاب کنید و در جدول کلید خارجی، آلبوم ها را به عنوان جدول و GenreId را به عنوان ستون انتخاب کنید.سپس روی OK کلیک کنید.
حالا Relationship به درستی در کادر محاورهای روابط کلید خارجی نمایش داده میشود. اکنون Close را انتخاب کنید.
Relationship را تا وقتی که جدول را ذخیره نکردید حفظ نمیشود. زمانیکه جدول را ذخیره میکنید ممکن است هشداری دریافت کنید که دو جدول ذخیره میشوند. برای ذخیره هر دو جدول روی Yes کلیک کنید. اگر Table Designer > Relationships را برای جدول Parent انتخاب کنید، Relationship را نیز خواهید دید.
سخن آخر در مورد معرفی دوره آموزشی Sql Server 2016
نرم افزار Sql Server نرم افزاری قدرتمند برای نگهداری اطلاعات به شمار میرود و تمام شرکتها و ادارهها در سطح کشور برای نگهداری اطلاعات خود از این نرم افزار استفاده میکنند. بنابراین با یادگیری Sql Server میتوانید بازار کار خوبی داشته باشید. خب به پایان معرفی دوره آموزشی Sql Server 2016 رسیدیم. بعد از مطالعه این مقاله از شما انتظار میرود که بدانید Sql Server چیست؟ بتوانید Sql Server 2016 را در سیستم خود نصب کنید.
مراحل نصب مرحله به مرحله توضیح داده شده است. پایگاه داده و جدول ایجاد کنید و درنهایت بتوانید Relationship را بین جدولها ایجاد و آن را ذخیره کنید. اگر مهارت کافی در تولید پروژه های تحت Sql Server را داشته باشید براحتی میتوانید برای خودتان کسب درآمد کنید. سایت پی استور برای فروش محصولات و پروژههای برنامه نویسی شما برنامه دارد.
پیشنهاد میکنیم مقاله ما را برای کسب درآمد از طریق فروش فایل مطالعه بفرمایید. امیدوارم از این مطالب بهره کافی برده باشید. منتظر نظرات و پیشنهادات شما عزیزان هستیم. موفق و پیروز باشید.
یک پاسخ
میشه یه توضیح مختصر درباره منو و نوار ابزار برنامه رو بگین؟؟؟