زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت چیست — بررسی کاربردها و معایب جاوا اسکریپت

زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت چیست؟

همان‌طور که در ابتدا گفتیم، JS یک زبان برنامه نویسی است که اصلی‌ترین هدف آن پویایی صفحه وب و رفع نیازهای کاربران اینترنت است. جاوا اسکریپت از جمله زبان‌های برنامه نویسی سمت کاربر است که برای اجرای آن به هیچ نرم افزاری نیاز نخواهید داشت و قابل اجرا در تمامی مرورگرها می‌باشد. از سالی که جاوا اسکریپت تولید شد و کاربردهای آن مورد توجه قرار گرفت، تمامی مرورگرها تصمیم گرفتند در به‌روزرسانی جدید مرورگر خود قابلیت اجرای این زبان برنامه نویسی را نیز اضافه کنند؛ زیرا اصلی‌ترین دلیل اینکه برای برنامه نویسی جاوا اسکریپت نیازی به هیچ نرم افزار شخص ثالثی نیست، وابستگی JS به زبان نشانه گذاری HTML است.

کدهای جاوا اسکریپت درون کدهای HTML قرار می‌گیرند و اجرا می‌شوند، بنابراین این دو زبان ارتباط مستقیمی با یکدیگر دارند. تقریباً می‌توان با اطمینان گفت که بدون جاوا اسکریپت صفحات وب تعاملی تولید نمی‌شوند، بنابراین پیشنهاد می‌شود در صفحات وب از برنامه نویسی جاوا اسکریپت بهره برده شود.

زبان جاوا اسکریپت در حال حاضر محبوب‌ترین زبان برنامه نویسی در سال ۲۰۲۲ است و یکی از مهم‌ترین دلایل محبوبیت این زبان، ساده، یادگیری آسان و انعطاف پذیر بودن آن است. علاوه بر این، از جاوا اسکریپت می‌توان در طراحی بازی‌های تحت وب و ایجاد گرافیک‌های دو بعدی نیز استفاده کرد.

چرا باید برنامه نویسی جاوا اسکریپت یاد بگیریم؟

برای برنامه نویسی و اجرای زبان جاوا اسکریپت قطعاً نیازی به هیچ نرم افزار خاصی نیست و در همان نوت پد ساده ویندوز نیز می‌توان برنامه نویسی کرد و در مرورگر نیز نتیجه را دید! اما چرا باید برنامه نویسی جاوا اسکریپت یاد بگیریم؟ بدیهی است که می‌توان با آوردن دلایل قانع کننده به این سؤال پاسخ داد؛ پس با ما همراه باشید.

یادگیری جاوا اسکریپت آسان است

تقریباً می‌توان گفت که به صورت خودآموز می‌توان این زبان را به سادگی یاد گرفت. منابع زیادی برای آموزش این زبان به صورت رایگان وجود دارند اما متأسفانه متن وبلاگ آن‌ها انگلیسی و نیاز به برخورداری از یک زبان قوی دارد. پس اگر به دنبال یک آموزش ویدیویی خوب که برای تهیه آن زحمت کشیده است باشید، من فرادرس را به شما پیشنهاد می‌دهم. برای دریافت این آموزش می‌توانید بر روی لینک زیر کلیک کنید.

• مجموعه آموزش جاوا اسکریپت (JavaScript) — کلیک کنید

جاوا اسکریپت رایگان است

علاوه بر اینکه برای اجرا کردن زبان جاوا اسکریپت تنها به یک مرورگر نیاز دارید، بلکه برای برنامه نویسی با آن نیز هیچ IDE نیاز نخواهید داشت و با ویرایشگرهای کد نیز می‌توانید برنامه نویسی کنید! در حال حاضر تمامی مرورگرها از جاوا اسکریپت پشتیبانی می‌کنند و می‌توانید بدون پرداخت هیچ هزینه‌ای از برنامه نویسی با زبان جاوا اسکریپت لذت ببرید.

جاوا اسکریپت در هر زمینه ای کاربرد دارد

شاید باورتان نشود اما در برنامه نویسی اندروید، IOS یا حتی برنامه‌های دسکتاپ نیز می‌توانید از جاوا اسکریپت استفاده نمایید. از آن جایی که جاوا اسکریپت در همه جا حضور دارد، پیشنهاد می‌شود حتماً این زبان را بیاموزید. البته باید توجه کنید که کاربرد اصلی این زبان در توسعه وب و ساخت صفحات وب است و نمی‌توان از این زبان به عنوان زبان اصلی به جای یک زبان دیگر استفاده نمود.

دارای کتابخانه های متعدد است

اینکه جاوا اسکریپت دارای کتابخانه‌های متعددی است باعث شده تا سرعت برنامه نویسی با آن بسیار افزایش یابد. همان‌طور که می دانید کتابخانه‌ها و فریم ورک ها برای راحتی کار برنامه نویسان و در حوزه‌های مختلف آماده می‌شوند تا از برنامه نویسی های زیاد و بی سلیقه جلوگیری گردد. پس دیگر نیازی نیست همه چیز را از ابتدا برنامه نویسی نویسی کنید، زیرا کتابخانه‌ها و فریم ورک هایی که از قبل نوشته شده به کمک شما خواهند آمد.

در برنامه نویسی فرانت اند کاربرد دارد

در ابتدا گفتیم که جاوا اسکریپت یک زبان برنامه نویسی سمت کاربر است، اما با توجه به وجود کتابخانه‌های بی نظیری مانند Node.js و Express.js می‌توان از جاوا اسکریپت در برنامه نویسی سمت سرور نیز استفاده نمود. بنابراین می‌توان گفت که جاوا اسکریپت تقریباً یک زبان همه کاره است!

آینده شغلی عالی دارد!

با توجه به تعاریفی که از برنامه نویسی جاوا اسکریپت شد، حتماً می دانید که تقاضا برای این زبان می‌تواند چقدر زیاد باشد. اگر شما جاوا اسکریپت را به صورت اصولی و پیشرفته یاد بگیرید، مطمئن باشید که می‌توانید شغل مناسبی برای تخصص خود پیدا کنید. بیشتر محققان و برنامه نویسان معروف در دنیا به زبان جاوا اسکریپت مسلط هستند و یادگیری آن را به همه پیشنهاد می‌کنند.

کاربردهای زبان جاوا اسکریپت

زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت در حوزه‌های زیادی کاربرد دارد که در ادامه مطلب به توضیح آن‌ها خواهیم پرداخت. علاوه بر این در این بخش در مورد نحوه کسب درآمد از جاوا اسکریپت نیز صحبت خواهد شد که برای خواندن تمامی این مطالب پیشنهاد می‌شود به ادامه مطلب رجوع کنید.

توسعه وب (اصلی ترین کاربرد جاوا اسکریپت)

زبان جاوا اسکریپت یک زبان اسکریپت نویسی است که در ابتدا برای توسعه صفحات وب طراحی شد، پس می‌توان گفت اصلی‌ترین کاربرد جاوا اسکریپت در توسعه صفحات وب است. نکته جالب اینجاست که در حال حاضر تقریباً تمامی مرورگرها از جاوا اسکریپت پشتیبانی می‌کنند پس برای توسعه صفحات وب نیازی نیست کار دیگری انجام دهید.

یک ویرایشگر کد باز کنید و کدهای جاوا اسکریپت را درون آن بنویسید و در نهایت با پسوند js. ذخیره کنید. بدین ترتیب توانستید برنامه نویسی جاوا اسکریپت را انجام دهید بدون اینکه نیاز به IDE خاصی برای نوشتن یا اجرای کدها داشته باشید! در حال حاضر تقریباً اکثر صفحات وب از جاوا اسکریپت برای بهتر شدن نمایش صفحه وب و پویا نمایی استفاده می‌کنند. اگر شما هم جزو برنامه نویسان جاوا اسکریپت هستید، پس می‌توانید از طریق طراحی صفحات وب کسب درآمد کنید.

ساخت بازی های تحت وب

همان‌طور که گفتیم برای اجرا شدن جاوا اسکریپت تنها کافی است یک مرورگر داشته باشید و تمام! برنامه‌های شما به آسانی اجرا خواهند شد. البته که زبان برنامه نویسی مخصوص برای طراحی بازی جاوا اسکریپت نیست، اما با جاوا اسکریپت می‌توان بازی‌هایی طراحی کرد که قابلیت اجرا در مرورگر را دارند و می‌توانید به راحتی مطمئن شوید که بازی شما در هر سیستمی اجرا خواهد شد.

برای دیگر بازی‌ها طبیعتاً باید بازی را نصب کنید، سپس اگر مشخصات سیستم مناسب باشد بازی اجرا می‌شود؛ اما در برنامه نویسی جاوا اسکریپت نیازی به سیستم خوب برای اجرای بازی ندارید و تنها با اجرای بازی در مرورگر می‌توانید به آن دسترسی داشته باشید. بیشتر کاربران علاقه‌مند به بازی‌های تحت وب هستند و به همین می‌توان این شغل را یکی از شغل‌های پردرآمد نام برد. همانند توسعه وب، در بازی سازی نیز می‌توانید از برنامه نویسی کسب درآمد کنید.

• آموزش کاربردی برنامه نویسی جی کوئری jQuery — کلیک کنید

طراحی اپلیکیشن موبایل

اگر برنامه نویس باشید یا حداقل در این حوزه فعال باشید، حتماً می دانید که برای طراحی اپلیکیشن موبایل بسته به سیستم عامل از زبان مخصوصی استفاده می‌شود. برای مثال برای طراحی اپلیکیشن اندروید از زبان‌های برنامه نویسی جاوا و کاتلین استفاده می‌شود. اما این روزها حتی یم توان با جاوا اسکریپت نیز اپلیکیشن موبایل طراحی نمود. البته باید گفت که حتی اگر همچنان از زبان جاوا برای طراحی اپلیکیشن استفاده شود، باز هم با جاوا اسکریپت می‌توانید در بخش‌های مختلف برای اپلیکیشن کدنویسی کنید تا در نهایت به کمک دو زبان یک اپلیکیشن عالی طراحی شود.

محاسبات ریاضی با جاوا اسکریپت

جاوا اسکریپت این قابلیت را دارد تا با استفاده از فریم ورک هایی که مخصوص محاسبات ریاضی طراحی شده، بتواند عملیات ریاضی را انجام داد. علاقه‌ای به توضیح روش کار ندارم؛ می‌توانید با اضافه کردن کتابخانه‌های مخصوص به پروژه خود محاسبات لازم را انجام دهید. اگر نمی‌دانستید که سایت‌های محاسبه آنلاینی که وجود دارد، از زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت استفاده می‌کردند، پس بهتر است حالا بدانید.

اعتبار سنجی در صفحات وب

اگر خاطرتان باشد، گفتیم که جاوا اسکریپت در توسعه صفحات وب کاربرد دارد و چه چیزی مهم‌تر از اعتبار سنجی فرم‌ها به وسیله جاوا اسکریپت؟ در صورتی که یک فرم لاگین داشته باشید، برای اعتبار سنجی آن چکار می‌کنید؟ منظور از اعتبار سنجی، بررسی صحت اطلاعات وارد شده به فرم است.

در صورتی که نام کاربری و رمز عبور مطابقت با نسخه اصلی داشته باشند، پس اعتبار سنجی درست بوده و حالا شخص می‌تواند به مرحله بعد برود. اما اگر نام کاربری یا رمز عبور اشتباه باشد، این قسمت با یک پیام نمایش داده می‌شود که نشان دهنده این است که اطلاعات وارد شده به فرم اشتباه می‌باشند. اعتبار سنجی موجب می‌شود افراد مختلف نتوانند وارد پنل مدیریتی شوند و تنها مدیران بتوانند به تنظیمات صفحه وب دسترسی داشته باشند.

معایب زبان جاوا اسکریپت

اینکه از مزایا و کاربردهای جاوا اسکریپت گفتیم حالا می‌خواهیم در مورد معایب آن صحبت کنیم. اصلی‌ترین مسئله این است که بنده طبق تجربه مطالب زیر را نوشته‌ام و لطفاً هیچ گونه تعصبی در مورد جاوا اسکریپت نداشته باشید!

کند بودن (اصلی ترین عیب جاوا اسکریپت)

جاوا اسکریپت یک زبان مفسری است و قبل از اجرا خط به خط کدها را بررسی می کند. به همین دلیل جاوا اسکریپت در هنگام اجرای کدها عملکرد بسیار کندی دارد و به گفته برنامه نویسان مهم ترین عیب زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت همین کند بودن است.

از امنیت کمی برخوردار است

تقریباً تمامی کدهای جاوا اسکریپت استفاده شده در صفحه وب قابل مشاهده هستند! برخی افراد ممکن است به جهت منافع خود از این عیب استفاده کنند. برای مثال ممکن است کد نویسی بیاید و کدهای وب سایت ما را بدزدد. آیا اتفاق خاصی می افتد؟ خیر! اما در مقابل اگر کدهای تخریب کننده در یک صفحه وب جای گذاشته شوند، ممکن است با اتفاقات بدی روبرو شوید. از جمله از دست دادن صفحه وبی که روزها برای آن زحمت کشیده‌اید و همچنین از دست دادن کثیری از اطلاعات سیستم.

دیباگ کردن جاوا اسکریپت سخت است!

در برنامه نویسی جاوا اسکریپت خیلی سخت می‌توانید باگی که به وجود آمده تنها با نگاه کردن بتوانید تشخیص دهید. در برخی از ویرایشگرهای کد اشتباهات سینتکس جاوا اسکریپت نمایش داده می‌شود اما هرگز باگ‌ها نمایش داده نمی‌شوند. پس نمی‌توان بر روی زبان جاوا اسکریپ همانند زبان‌های سی پلاس پلاس و یا سی شارپ حساب باز کرد! همچنین مرورگرها نیز هیچ وقت ارورها و باگ‌ها را نمایش نمی‌دهند و همین دلیل کمی برنامه نویسی با جاوا اسکریپت را سخت کرده است.

در مرورگرهای قدیمی اجرا نمی شود

البته که در حال حاضر همه از تکنولوژی‌های جدید استفاده می‌کنند و مرورگرها نیز از این قضیه مستثنی نیستند، اما هنوزم افرادی هستند که به دلیل سیستم ضعیف مجبور هستند از نسخه‌های قدیمی مرورگر استفاده کنند. به همین دلیل هنگام مراجعه به بسیاری از سایت‌ها به مشکل بر می‌خورند زیرا اکثر سایت‌ها از جاوا اسکریپت در صفحه وب خود استفاده کرده‌اند. اگر می‌خواهید بدانید که سایت‌ها بدون چگونه جاوا اسکریپت چگونه نمایش داده می‌شوند، می‌توانید به تنظیمات مرورگر مراجعه کرده و گزینه جاوا اسکریپت را خاموش کنید. مشاهده خواهید کرد که یک سایت بدون جاوا اسکریپت چگونه خواهد بود و در مورد این موضوع بیشتر کنجکاو خواهید شد.

سخن آخر درمورد برنامه نویسی جاوا اسکریپت

در این پست در مورد چیستی زبان جاوا اسکریپت و کاربردها و معایب آن صحبت کردیم تا یک راهنما برای افرادی که قصد یادگیری جاوا اسکریپت را دارند باشیم. اگر به آموزش‌های کاربردی جاوا اسکریپت علاقه دارید می‌توانید به آموزش زیر از فرادرس مراجعه نمایید.

• آموزش کاربردی HTML5, CSS3, jQuery در طراحی وب — کلیک کنید