تاثیر آموزش ضمن خدمت بر بهره وری کارکنان

امروزه تمامی جوامع به دنبال آموزش کارکنان برای بهره‌وری هر چه بیشتر هستند. اما خیلی از افراد هنوز نسبت به این که این کار با بهره‌وری هر چه بیشتر از سوی کارکنان همراه است دچار تردید هستند. ممکن است خیلی‌ها از تاثیر آموزش ضمن خدمت بر بهره وری کارکنان آگاه نباشند؛ برای همین هنوز در بسیاری از سازمان‌ها دیده می‌شود که امر مهم آموزش کاملاً بی‌اهمیت پنداشته می‌شود. حال آن که قطعاً با یک نگاه و بررسی اجمالی نیز می‌توان دریافت که هر آموزشی، طبیعتاً منافعی هر چند اندک و هر چند کوتاه به جای خواهد گذاشت. که البته برای بیشتر شدن و نیز پیوسته بودن این منافع نیز راهکارهای بسیاری وجود خواهد داشت.

اگر شما نیز مایلید بیشتر در مورد تاثیر آموزش ضمن خدمت بر بهره وری کارکنان بدانید قطعاً این مطلب می­تواند برای شما بسیار مفید باشد. قبل از اینکه به سراغ ادامه مقاله برویم مایلم طرح آموزش سازمانی فرادرس را به شما معرفی کنم؛ در این طرح آموزشی سازمان‌ها و شرکت‌ها می‌توانند با هزینه اندک به تمامی آموزش‌های فرادرس دسترسی داشته باشند. برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید به لینک زیر مراجعه کنید:

• طرح آموزش سازمانی فرادرس — کلیک کنید

آموزش ضمن خدمت چیست؟

آموزش ضمن خدمت یا OJT (on the job training) به نوعی به آموزش توانایی و دانش‌های موردنیاز به کارکنان در راستای انجام کاری خاص و در محیط کار، گفته می‌شود. در آموزش ضمن خدمت از آموزش‌هایی کاربردی جهت ارتقا سطح مهارت کارکنان در انجام وظایف سازمانی بهره گرفته می‌شود. آموزش ضمن خدمت در واقع آموزشی است که بعد از استخدام فرد در سازمان انجام خواهد شد و این آموزش با هدف آماده‌سازی افراد جهت اجرای هر چه بهتر مسئولیت‌ها و بهبود توانایی‌ها و مهارت‌های کارکنان اتفاق خواهد افتاد.

این نوع آموزش به شکل امروزی خود از سده 14 خورشیدی و از سوی جوامع غربی آغاز شد. در هر کشور و هر سازمانی براساس گستره آموزش ضمن خدمت، ممکن است آموزش ضمن خدمت، تعریف خاص خود را داشته باشد. از این رو در کنار تعاریف بالا همچنین می‌توان گفت که آموزش ضمن خدمت به معنای بهبود نظام‌دار و پیوسته استخدام شدگان از جهت دانش، مهارت و رفتارهای مرتبط با رفاه کارکنان و سازمان موردنظر می‌باشد.

لذا آموزش ضمن خدمت با هدف ایجاد توانایی بیشتر در زمینه تولید، افزایش قابل توجه کارایی در شغل فعلی و نیز دستیابی به شرایط مطلوب برای کسب مقامات بالاتر صورت می‌گیرد. براساس تعاریف ذکر شده می‌توان گفت به آموزشی، آموزش ضمن خدمت گفته شود دارای شرایط زیر باشد:

1. آموزشی که بعد از استخدام فرد در یک موسسه یا سازمان انجام شود؛
2. با هدف آماده سازی فرد در جهت اجرای بهینه وظایف و مسئولیت‌های کاری صورت پذیرد؛
3. این آموزش به طور عمده در سه محور اصلی توسعه دانش، بهبود مهارت­ ها و ایجاد یا تغییر نگرش ­ها ارائه خواهد شد؛
4. جهت‌گیری اصلی این نوع آموزش، امور یا وظایف مورد تصدی است.

تاثیر آموزش ضمن خدمت بر بهره وری کارکنان باعث شده این روزها خیلی از سازمان ­ها رفته رفته به اهمیت آموزش کارکنان خود پی ببرند.

انواع آموزش ضمن خدمت

پیش از بررسی تأثیر آموزش ضمن خدمت نیاز است که ابتدا با انواع آموزش ضمن خدمت و نیز کاربرد هر یک آشنایی پیدا کنیم. به طور کلی دسته بندی های مختلفی می‌توان برای آموزش ضمن خدمت در نظر گرفت.

انواع آموزش ضمن خدمت براساس زمان

براساس زمان، آموزش­ های ضمن خدمت به سه دسته زیر تقسیم خواهند شد:

1. آموزش کوتاه مدت تخصصی

این دسته از آموزش‌ها معمولاً بین چند هفته تا چند ماه طول می‌کشند و اغلب از اهمیت بسیار بالایی برخوردار هستند چرا که بر پایه نیازهای مهم سازمان و کارکنان طراحی خواهند شد. این آموزش‌ها تحت عنوان دوره آموزشی ارائه خواهند شد.

2. آموزش بلند مدت

منظور از آموزش بلند مدت آموزشی است که در بازه زمانی طولانی­‌تر انجام شده و در پی آن مدرک تحصیلی بالاتری اتخاذ خواهد شد. این آموزش سازمانی در کشورهایی چون پاکستان، ایران، تایلند و… بسیار رایج است. این آموزش ­ها بایستی کاملاً منطبق با وظایف و مسئولیت ­های شغلی افراد و نیازهای سازمانی باشند.

3. آموزش ترکیبی یا بینابین

این دسته از آموزش ­ها در واقع همچون دوره­ های کوتاه تخصصی، در یک بازه زمانی کوتاه اتفاق خواهند افتاد اما از ساختار معینی از هدف برخوردار هستند و در انتها، به افراد مدرک تحصیلی داده خواهد شد. به نوعی این آموزش، ترکیبی از دو آموزش قبلی است.

انواع آموزش ضمن خدمت براساس هدف

براساس هدف، آموزش­ های ضمن خدمت به دسته­ های زیر تقسیم خواهند شد:

1. آموزش توجیهی

این آموزش جهت هماهنگی و آگاه سازی کارکنان جدیدالاستخدام ارائه خواهد شد تا بین رویه ­های فردی کارکنان و انتظارات سازمانی، انطباق لازم ایجاد شود. این آموزش با هدف ایجاد حس ارزشمندی در افراد، اجرای هر چه بهتر وظایف محوله با حداقل ناآشنایی و فشار روحی، شناسایی دقیق منابع حمایتی در اجرای نقش و وظایف حرفه­ ای خود و تقویت حس مسئولیت و تعهد در قبال وظایف و ارباب رجوع در اختیار کارکنان قرار خواهد گرفت.

2. آموزش مجدد یا بازآموزی

خیلی از اوقات نیاز است که برای کارکنان از آموزش ­­های بازآموزی استفاده شود. در واقع بعد از مدتی کارکنان به یک تکرار و یادآوری در خصوص محتوای آموزشی پیشین نیاز خواهند داشت. البته این بازآموزی به معنای تکرار مکررات نیست بلکه در این نوع آموزش، مفاهیم و تکنیک ­های منسوخ شده موردبررسی قرار خواهند گرفته و یافته ­های جدید آموزش داده می­شوند. در چنین شرایطی به خوبی می­توان تاثیر آموزش ضمن خدمت بر بهره وری کارکنان را به چشم دید.

3. آموزش جبرانی

به منظور جبران و تکمیل آموزش­ های کارکنان سازمان، از آموزش جبرانی بهره گرفته می­شود. در خیلی از سازمان ­ها ممکن است افراد در زمان استخدام، مهارت یا دانش کافی نداشته باشند. از این رو گاهی نیاز است که بعد از استخدام برای افراد آموزش جبرانی در نظر گرفته شده تا به این شکل وضعیت آموزشی و تحصیلی افراد بهبود پیدا کند.

4. آموزش دانش افزایی یا ارتقایی

این نوع از آموز­ش ­ها با دو هدف مهم ارائه پیشرفت­ ها و اطلاعات علمی جدید به کارکنان و نیز کمک به آ­ن­ها برای کسب صلاحیت­ ها و مدارک تحصیلی بالاتر است. این دوره ­ها به شکل ­های مختلفی چون آموزش از راه دور و مجازی، آموزش حضوری، دوره ­های نیمه وقت و… قابل ارائه هستند. در برخی سازمان­ ها این آموزش تحت عنوان کارگاه آموزشی پیشرفته اجرا می­شود.

انواع آموزش ضمن خدمت براساس ماهیت

این نوع دسته بندی آموزش ­های ضمن خدمت نیز دارای انواع ذیل می­باشد:

1. آموزش عمومی

برای ایجاد وحدت بینش، نگرش و طرز تفکر در بین کارکنان سازمان و ایجاد یا توسعه برخی مهارت­های عمومی در کارکنان از این نوع آموزش­ ها بهره گرفته می­شود.

2. آموزش تخصصی (ویژه)

معمولاً در این نوع آموزش، به مواردی پرداخته خواهد شد که در دوره ­های آموزشی پیش از خدمت، چندان مورد اهمیت قرار نگرفته ­اند. اما برای دستیابی کارکنان به مهارت­ ها و توانایی ­های ویژه جهت رفع نیازهای سازمان، گاهی بعد از خدمت به این آموزش ­ها نیاز خواهد بود. در آموزش ­های سازمانی فرادرس، به تمامی این آموزش­ ها به صورت کاملاً تخصصی پرداخته شده است و از این رو هر سازمانی می­تواند به کمک این تیم، با بهره گیری از آموزش­ های مناسب از تاثیر آموزش ضمن خدمت بر بهره وری کارکنان برخوردار شود.

• مجموعه آموزش مهارتی برای بازار کار — کلیک کنید

لزوم و اهمیت آموزش ضمن خدمت بر بهره وری کارکنان

امروزه هر سازمانی به نسبت گذشته به اهمیت رشد نیروی انسانی از طریق آموزش و پرورش پی برده است  و به همین دلیل تاکیدها بر روی این موضوع بیشتر از هر زمان دیگری است. از طریق این آموزش، می­توان تحولی عظیم را در مدیریت نوین به وجود آورد. به همین دلیل یکی از مهم­ترین وظایف هر مدیری این است که به شکلی جدی به مبحث آموزش کارکنان خود بپردازد. هر مدیر موظف است که از طریق تدوین مستمر برنامه ­های آموزشی، به کارها بهبود بخشیده و راه­ موفقیت را برای کارکنان و سازمان هموار سازد.

آموزش یکی از موثرترین ابزارها و قدرتمندترین فرآیندها به منظور انتقال دانش و مهارت به نیروی انسانی و آماده سازی آن­ها جهت انجام هر چه بهتر وظایف است. امروزه به دلیل تاثیر آموزش ضمن خدمت بر بهره وری کارکنان بر روی بقاء رشد و تداوم توسعه، بخش قالب توجهی از درآمد ناخالص کشورهای توسعه یافته صرف، آموزش و تربیت نیروهای انسانی خواهد شد تا از طریق آموزش مهارت­های ضروری به کارکنان، بهره وری کار به میزان بالایی افزایش پیدا کند.

اجرای آموزش ضمن خدمت همچنین موجب ژرف بینی، جامع نگری، پرورش استعدادها و نیز پایبندی افراد به ارزش­ های سازمانی نیز از دیگر تاثیرهای این آموزش بر روی کارکنان محسوب می­شود. آموزش ضمن خدمت از مهم­ترین فعالیت ­های مستمری است که جهت تطبیق نیروی انسانی با شرایط متغیر سازمان و محیط بایستی اجرا گردد و مدیران در اداره سازمان ­ها به وسیله آموزش می­توانند به موفقیت های بیشتری در خصوص مدیریت و کنترل شرایط دست پیدا کنند.

آموزش ضمن خدمت بر بهره وری کارکنان چه تاثیری دارد؟

با آموزش و ارتقاء نیروی انسانی می­توان به یک نظام اداری مطلوب و مناسب رسید. این که انسان روز به روز بر طبیعت تسلط بیشتری پیدا می­کند، از ناشناخته ­ها به شناخت و آگاهی بیشتری دست یافته است و از پژوهش ­ها جهت یافتن تکنیک ­ها و ابزارهای جدید جهت حل مسائل و مشکلات جامعه علی الخصوص در کشورهای در حال توسعه بهره گرفته می­شود همگی دست به دست هم داده تا آموزش نیروی انسانی اهمیت بیشتر در جوامع و سازمان ­ها پیدا کند.

تلاش ایران در جهت نیل به رشد و توسعه مطلوب نیز باعث شده در کشور ما نیز سبب شده سازمان­ های بسیار به دنبال ارتقاء از آموزش کمک بگیرند. از بین موارد تاثیر آموزش ضمن خدمت بر بهره وری کارکنان می­توان به سه مورد کلی زیر اشاره نمود.

1. دستیابی به نیروی انسانی کارآمد

هر کشور بسته به میزان تلاش و توانایی افراد درون آن پیشرفت خواهد نمود. از این رو به کمک نیروی انسانی کارآمد ضمن رشد یک سازمان، می­توان به جامعه پیشرفته نیز دست پیدا نمود. به منظور تحقق توسعه، بایستی نیروی انسانی باکیفیت و باصلاحیت پرورش داد و تنها با انسان ­های فرهیخته است که می­توان به پیشرفت همه جانبه رسید. قطعاً آموزش باعث شده که یک سازمان، حرکتی رو به جلو داشته و بسیار سریع­تر راه موفقیت را طی کند.

2. تطبیق نیروی انسانی با شرایط متغیر سازمان

با آموزش ضمن خدمت، کارمندان و نیروی انسانی بسیار بهتر شرایط متغیر سازمان و محیط را درک نموده و خود را با آن­ها تطبیق خواهند داد. در واقع آموزش ابزاری جهت اداره هر چه بهتر سازمان توسط مدیران می­باشد. با بهره گیری از آموزش و ارتقاء توانمندی ­های نیروی انسانی، به سادگی می­توان به نظام اداری مطلوب رسید. آموزش صحیح سبب شده کارکنان به درک و آگاهی بیشتری دست پیدا نموده و خیلی راحت ­تر، شرایط سازمان را درک کرده و به آن­ها پایبند باشند.

3. حل آسان­تر مشکلات سازمان

از طریق آموزش و افزایش مهارت کارکنان می­توان به خوبی به نیروی انسانی دست یافت که خود به صورت خودجوش به فکر حل مشکلات سازمان و ارتقاء و پیشرفت آن خواهند بود. در واقع افراد در کنار پیشرفت خود، پیشرفت سازمان را نیز یک دغدغه می­دانند. از این رو نسبت با آگاهی از ناشناخته ­ها و یافتن تکنیک­ های جدید بهتر می­توانند در مسیر پیشرفت سازمان و حتی جامعه گام بردارند. لذا مدیران به خوبی می­توانند روی کارکنان نیز برای پیشرفت سازمان و از میان برداشتن موانع حساب باز کنند.

انتخاب مناسب در زمینه آموزش ضمن خدمت کارکنان

تا به این جا در خصوص تاثیر آموزش ضمن خدمت بر بهره وری کارکنان صحبت کردیم و به این نتیجه رسیدیم که آموزش ضمن خدمت راه موفقیت و پیشرفت هر سازمانی است. اما این که چه آموزشی برای کارکنان در نظر گرفته شود نیز موضوعی بسیار مهم و حائز اهمیت است. در واقع به اندازه اهمیت آموزش ضمن خدمت، این که از چه آموزشی استفاده شود نیز مهم می­باشد. هر سازمانی ممکن است بسته به شرایط خود، اهدافی که داشته و همچنین سطح مهارت و دانش کارکنان خود به آموزش خاصی نیاز داشته باشد.

برخی سازمان ­ها با یک دوره آموزش کوتاه مدت به نتیجه خواهند رسید اما سازمانی دیگر به آموزش بلند مدت نیاز خواهد داشت. حتی گاهی برای کسب نتیجه مطلوب باید چندین آموزش به صورت سازماندهی شده و منظم برای کارکنان در نظر گرفته شود. از این رو مدیران باید در این زمینه با درایت و تدبر لازم، بهترین آموزش­ها را برای کارکنان انتخاب کنند.

تیم فرادرس، مجموعه عظیمی از بهترین آموزش ­های سازمانی را برای سازمان ­های مختلف در نظر گرفته است. شما به راحتی این امکان را خواهید داشت تا برای افزایش آگاهی کارکنان خود از آموزش ­های مختلف این تیم بهره بگیرید. طرح آموزش سازمانی فرادرس بهترین، موثرترین و کم هزینه­ ترین راه برای دستیابی به کارکنانی کارآمد و همچنین مشاهده تاثیر آموزش ضمن خدمت بر بهره وری کارکنان خواهد بود.

• طرح آموزش سازمانی فرادرس
• مجموعه آموزش کسب و کار و استارتاپ